Update initiatief Zonnepark Spiesberg

Initiatiefnemers Peel Energie (lokale energiecoöperatie) en MorgenZon zijn bezig met ontwikkelen van een nieuw zonnepark van 14,5 hectare in Grashoek: Zonnepark Spiesberg. De initiatiefnemers zijn bezig met verder uitwerken van het ontwerp, samen met o.a. de gemeente, omwonenden en andere bewoners van Grashoek. In dit bericht delen we een update van de stand van zaken rondom het zonnepark.

Informatiebijeenkomsten

Eind oktober hebben de initiatiefnemers een algemene informatiebijeenkomst voor het hele dorp georganiseerd. Daarnaast vond er een ‘buurtpanel’ plaats met omwonenden. Hier werd kennisgemaakt met de buurtbewoners, er werd heel veel informatie gedeeld over het nog te ontwikkelen zonnepark en er was veel ruimte voor het stellen van vragen én delen van waardevolle tips.

Opbrengst ontwerpsessies

In november (bijeenkomst in de Ankerplaats) en december (digitaal) vond twee keer een zogenaamd ‘gebiedsatelier’ plaats: een ‘ontwerpsessie’ om samen verder invulling te gaan geven aan het plan. Iedereen kon daar meedenken over allerlei aspecten van het zonnepark, zoals biodiversiteit en het lokale profijtplan.

In het tweede gebiedsatelier is een update gegeven van de stand van zaken in het project, onder andere naar aanleiding van de opbrengst uit het eerste gebiedsatelier. De onderwerpen die aan de orde zijn gekomen, zijn voornamelijk het ontwerpplan, het lokale profijtplan, de landschappelijke inpassing en biodiversiteit. De initiatiefnemers hebben in deze tweede sessie ook laten zien wat nog anders kan, wat ze anders moeten doen en ook wat niet mogelijk blijkt te zijn. Ook is er meer informatie gedeeld over de waterstofproductie bij het zonnepark, o.a. over het onderzoek naar een alternatieve locatie.

Hieronder wordt per onderwerp door de initiatiefnemers uitgebreid toegelicht wat de stand van zaken is.

Het lokale profijtplan

In het profijtplan is opgenomen dat er een zogenaamd zonnefonds komt. Hierin stort Zonnepark Spiesberg BV (nog op te richten) jaarlijks een bedrag, afhankelijk van de productie van het zonnepark. Gedacht wordt aan €0,50 per geproduceerde MWh. De omwonenden geven aan dat zij het meeste moeten kunnen profiteren van het zonnepark. Dit heeft geleid tot het voorstel dat 75% van de gelden naar projecten gaan binnen een straal van ongeveer 400 m rondom het zonnepark; en 25% voor projecten buiten deze cirkel. Het fondsbeheer wordt beheerd door coöperatie PeelEnergie, in samenwerking met enkele personen uit de directe omgeving. Voor dit alles zullen kaders worden opgesteld. Mogelijke projecten zijn bijvoorbeeld “zon op daken”, investeren in bos, het tegengaan van energiearmoede of verduurzaming van omliggende woningen. Een ander mogelijk profijt is dat de omgeving kan investeren in het zonnepark tegen een aantrekkelijk rendement; crowdfunding met openstelling in verschillende fasen en voor verschillende betrokkenen (hoe verder weg van het project, hoe later je de mogelijkheid krijgt om mee te investeren).

Waterstofproductie

Om een rendabele waterstofproductie te ontwikkelen, moet een dergelijke installatie ca. 8500 uur per jaar produceren. Aangezien een zonnepark maar maximaal 1000 uur groene stroom levert, zal er ook een openbare netaansluiting noodzakelijk zijn voor de resterende 7500 uur. Om een optimaal productieproces te creëren zal gebruik gemaakt moeten worden van opslag (batterijen). Toppen van stroomproductie worden zo opgevangen. Hierdoor kan de elektrolyse-installatie kleiner worden. Verder zal de grootte van de openbare netaansluiting medebepalend zijn voor de grootte van de elektrolyse. De aanvankelijk geplande locatie voldoet niet aan de eisen. Hierdoor wordt de productie meer noordelijker gepland of verplaatst naar een alternatieve locatie. Inmiddels worden er gesprekken gevoerd met De Schatberg, wat hopelijk ook kan leiden tot waterstof/warmtelevering aan De Schatberg. Het transport van waterstof vanuit deze locatie wordt vergemakkelijkt, omdat we zo dichter bij de oprit van de snelweg en de provinciale weg komen.

Landschappelijke inpassing

Kern is het respecteren van de bestaande landschapsstructuur en deze gebruiken voor het inrichtingsplan. Het zonnepark wordt opgenomen in een groen kader, dat aansluit op het bestaand landschap en daardoor aantrekkelijker wordt voor recreant, wandelaars en fietsers. Aanpassing en verbetering van de waterhuishouding biedt kansen voor een hogere natuurwaarde (vernatting en waterretentie). Sloten worden aangepast met natuurlijke oevers en moerasplanten.

In de randen van het park worden bosjes en gras met bloemen toegevoegd. Tussen de panelen komt ook gras met bloemen en kruiden.

Er waren diverse voorstellen voor hagen van 2 tot 3 meter hoog langs de snelweg en rondom. Deze hagen zouden de zonnepanelen aan het zicht moeten onttrekken en de schittering voor automobilisten tegen kunnen gaan. De voorgestelde soorten waren Taxus, Beuk en Meidoorn. Verder was de tip om in een haag rondom het park vensteropeningen als kijkgaten te maken. Dit wordt niet gerealiseerd. Er komen juist planten tussen de panelen en dat wil je juist laten zien. Het park wordt niet verstopt achter hagen. Juist dan valt het park des te meer op. De genoemde soorten zijn ook minder geschikt voor deze plek. Wel is een wilde haag toegevoegd aan de zuidzijde als aanvulling op de leefmilieus (omdat hier een bosje uit een eerder ontwerp is verdwenen als gevolg van het aanpassen van de richting van de opstelling).

Wat kunnen we anders doen? Snoeiafval inleveren. Goed idee. Dit is iets om in samenwerking met de gemeente te bekijken. De opzet is dan om snoeiafval in compost om te zetten, wat weer gebruikt kan worden voor bodemverbetering. Dit hoeft niet direct te landen op de locatie van het zonnepark. Aan de zijde van de bestaande woning geen hoge beukenhaag, maar eventueel struiken of bomen op en rond het erf bij de boerderij. De optie om een boomplantdag samen met IVN en kinderen te organiseren is reëel. Een ander leuk idee is om een burgerbos aan te leggen op een locatie die niet geschikt is voor zonnepanelen. Dit ook eventueel gekoppeld aan een boomplantdag. Wellicht kan binnen de gemeente Peel & Maas een andere locatie gevonden worden. Misschien kan ASR zelfs een rol spelen in de zoektocht naar mogelijke locaties.

Biodiversiteit

Realisatie van een zonnepark geeft de mogelijkheid om de biodiversiteit en natuurwaarde van het huidige akkerland te verbeteren. Door het toepassen van groenbemesters voorafgaand aan realisatie natuur voorkom je bodemdegradatie. Door het versterken van natuurlijke gradiënten (nat-vochtig-droog) ontstaat een grotere soortenrijkdom, aangevuld door bezaaiing van de terreinen tussen en onder de panelen met een breed zaadmengsel zodat de planten die ter plekke het beste groeien, gaan kiemen. De hoge natuurwaarde verhoog je door adaptief beheer, ecologisch beheer zonder gebruikmaking van bestrijdingsmiddelen en mogelijk na-begrazing met schapen.

Het zonnepark heeft geen negatief impact op de dassen in de omgeving. Er komt meer beschutting met afwisselend open veld en er komt meer voedsel voor de dassen (wormen en engerlingen) dan voorheen op de akkergrond.

Het idee om bijenkasten door een imker te plaatsen, is een goede optie mits er voldoende voeding in de omgeving voor wilde bijen is. Aanvullend planten zaaien speciaal voor honingbijen is een optie, maar dat moet nog onderzocht worden.

Het zonnepark moet een leefgebied worden voor grote en kleine dieren en ook een plek voor vogels om voedsel te vinden. Dit bereik je door o.a. het opzetten van het waterpeil op en langs het terrein, het water vasthouden in de natuursloten en de bodem, natuurvriendelijke oevers aanleggen langs bestaande sloten en de centrale sloot ondieper maken. Verder aanplanten van bosjes met besstruiken en groenstroken en een grote diversiteit aan inheemse plantensoorten. Insecten, amfibieën, reptielen, vogels en kleine zoogdieren zullen hier goed gedijen. Andere aanvullende mogelijkheden voor natuurmaatregelen zijn onder andere: keverbank, bijenhotel, egelhotel, takkenril, nestkasten en broeihoop.

Hoe nu verder?

Zodra het ontwerp in de afrondende fase is (waarschijnlijk eind januari/begin februari), organiseren de initiatiefnemers weer een bijeenkomst om alle geïnteresseerden bij te praten hierover.

Hieronder een korte ‘tijdlijn’ hoe de planning eruit ziet.

• Eind januari/begin februari komt er een bijeenkomst/derde gebiedsatelier om iedereen te informeren over het definitief ontwerp. Als de situatie dit toelaat, wordt de bijeenkomst in de Ankerplaats georganiseerd.
• In het eerste kwartaal van 2022 wordt de vergunningaanvraag compleet gemaakt.
• Medio 2022 volgt dan de aanvraag van SDE++ subsidie (subsidieregeling voor ondernemers; Stimulering Duurzame Energieproductie en Klimaattransitie)
• In 2023 staat de realisatie van het zonnepark en de waterstofproductie gepland

Meer informatie of vragen?

Op de website van PeelEnergie staat uitgebreide, aanvullende informatie over het initiatief voor het zonnepark. Hier verschijnen ook de presentaties en veel gestelde vragen uit de bijeenkomsten. Daar vind je ook de contactgegevens van de initiatiefnemers. Je kunt bij hen terecht voor vragen of onduidelijkheden.